Green Tokenization กับการขับเคลื่อนธุรกิจยุคใหม่

หนึ่งในกลยุทธ์ของบริษัทหลาย ๆ แห่ง ในปัจจุบันนี้ ได้ให้ความสำคัญกับการบูรณาการความยั่งยืนที่เน้นความสมดุลระหว่างมิติทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เพื่อสร้างความได้เปรียบเชิงทางธุรกิจและแข็งแกร่งในระยะยาว ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ขับเคลื่อนธุรกิจไปข้างหน้า โดยบริษัทที่เริ่มมีการบูรณาการและมีภาพการดำเนินการอย่างชัดเจนส่งผลในทางที่ดีต่อภาพลักษณ์ธุรกิจและธุรกิจได้รับความสนใจมากยิ่งขึ้นขึ้น ในส่วนแรงผลักดันกระแสความยั่งยืนจากการตระหนักรู้ถึงภาวะโลกร้อน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และความสำคัญของปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (ESG) ที่ส่งผลต่อพฤติกรรมผู้บริโภคและแนวโน้มการลงทุนทั่วโลก ทำให้ภาคธุรกิจเริ่มหันมาให้ความสนใจต่อกระบวนการใหม่ ๆ ที่ช่วยส่งเสริมในด้านความยั่งยืนของการประกอบธุรกิจมีประสิทธิภาพมากขึ้น และหนึ่งในนั้นคือการแปลงสินทรัพย์ให้เป็นโทเคนดิจิทัลเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (Green Tokenization)

การแปลงสินทรัพย์ให้เป็นโทเคนดิจิทัลเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมได้อาศัยโครงสร้างพื้นฐานของเทคโนโลยีบล็อกเชนและบูรณาการร่วมกับ AI และ IoT ก่อให้เกิดผลิตภัณฑ์ด้านการเงินที่เข้ามาเพิ่มสภาพคล่องของสินทรัพย์เพื่อสิ่งแวดล้อมผ่านคุณสมบัติหลักของบล็อกเชนที่ช่วยลดต้นทุนการทำธุรกรรมและเพิ่มความโปร่งใส การเปลี่ยนแปลงนี้สะท้อนถึงความสำคัญของแนวทาง ESG ซึ่งกลายเป็นปัจจัยหลักที่ผลักดันให้องค์กรหันมาใช้ Green Tokenization เพื่อเสริมสร้างความยั่งยืนและตอบสนองต่อความต้องการของเทรนด์ตลาดในยุคปัจจุบัน

การเติบโตของ ESG และธุรกิจเพื่อสิ่งแวดล้อม

ธุรกิจเพื่อสิ่งแวดล้อม คือการดำเนินธุรกิจที่ให้ความสำคัญกับการประกอบการที่ยั่งยืน ใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า และสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้น้อยที่สุด ควบคู่ไปกับการรักษาผลกำไรของบริษัทให้สามารถประกอบกิจการต่อได้หรือมีโอกาสเติบโตมากยิ่งขึ้น โดยบริษัทที่วางกลยุทธ์ของธุรกิจตามกระแสดังกล่าวนี้จะได้รับแรงสนับสนุนจากกลุ่มผู้บริโภคที่ตระหนักและตื่นตัวต่อปัญหาสิ่งแวดล้อมโดยรวม ซึ่งปัจจุบันมีกระแสธุรกิจรักษ์โลกเกิดขึ้นจำนวนมาก เช่น สินค้าที่ย่อยสลายและนำกลับมาใช้ซ้ำได้ (Reuse-Recycle) ของบริษัท วาวา แพค จำกัด ที่เปลี่ยนเศษผ้าและเศษกระสอบพลาสติกให้เป็นกระเป๋าใบใหม่ หรือกระแสด้านพลังงานสะอาด ร้านค้าลักษณะ Refill store ก็ได้เกิดขึ้นเพื่อตอบสนองความใส่ใจผู้บริโภคที่กำลังเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว

การแปลงสินทรัพย์เป็นโทเคนดิจิทัลเพื่อสิ่งแวดล้อม

ภาครัฐบาล ภาคเอกชนและหน่วยธุรกิจต่างให้ความสนใจต่อการพัฒนาโทเคนดิจิทัลเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ซึ่งมีกระแสตอบรับที่ดีและมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้น โดยโทเคนดิจิทัลเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (Green Token) คือ โทเคนดิจิทัลที่มีวัตถุประสงค์นำเงินจากการเสนอขายโทเคนไปลงทุนในด้าน ESG ประกอบไปด้วย กลุ่มสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล โทเคนประเภทนี้จะแสดงถึงสิทธิเฉพาะกรรมสิทธิ์ ผลประโยชน์ทางธุรกิจ ที่เชื่อมโยงกับโครงการหรือกิจกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อม ดังนั้น เมื่อพิจารณาตามโครงสร้างพื้นฐาน ของโทเคนดังกล่าว เปรียบเสมือนจุดเชื่อมมูลค่าโทเคนดิจิทัลที่อยู่บนบล็อกเชนให้เข้ากับประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อมใหเป็นรูปธรรมมากขึ้น เช่น การผลิตพลังงานหมุนเวียน คาร์บอนเครดิต หรือการดูแลระบบนิเวศทางชีวภาพ ซึ่งโทเคนแต่ละประเภทนี้จะมีคุณสมบัติและสิทธิประโยชน์แตกต่างกันออกไปตามโครงการหรือกิจกรรมที่ทางผู้ออกโทเคนได้กำหนดไว้

การประยุกต์ใช้ Green Tokenization

การแปลงสินทรัพย์ให้เป็นโทเคนดิจิทัลเพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมนั้นก่อให้เกิดประโยชน์ในหลากหลายด้าน เช่น

1. การเพิ่มสภาพคล่องให้สินทรัพย์รักษ์โลก: Green Token จะช่วยให้สามารถแบ่งส่วนสินทรัพย์เพื่อนำมาซื้อขายในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลได้ เกิดเป็นทางเลือกให้แก่นักลงทุนรายย่อยสามารถร่วมลงทุนในโครงการนั้นๆ ได้ด้วยจำนวนเงินเริ่มต้นที่ไม่สูงมาก เพิ่มสภาพคล่องให้ตลาดซื้อขาย มีผู้เล่นทั้งนักลงทุนสถาบันและนักลงทุนรายย่อย
2. การลดต้นทุน: สัญญาอัจฉริยะ (Smart contracts) บนบล็อกเชน ทำให้การออกและการซื้อขายโทเคนสามารถทำได้โดยอัตโนมัติ ลดค่าใช้จ่ายด้านการจัดการ (Operating expense) ประหยัดต้นทุนและสะดวกรวดเร็วต่อการทำธุรกรรม ส่งผลให้นักลงทุนสามารถขยายแหล่งเงินทุนและสร้างผลตอบแทนได้ในเวลาที่รวดเร็ว
3. สร้างความโปร่งใสตามกรอบกำกับดูแล: ธุรกรรมที่เกิดขึ้นบล็อกเชนจะไม่สามารถแก้ไขหรือทำซ้ำได้ ทำให้สามารถตรวจสอบธุรกรรมได้ทันที ช่วยลดความกังวลเรื่องการฟอกเขียว (Greenwashing)
4. การระดมทุนโดยตรงต่อโครงการ: Green Token สามารถใช้เพื่อระดมทุนโดยตรงต่อโครงการด้านสิ่งแวดล้อม เกิดช่องทางใหม่สำหรับการลงทุนที่ยั่งยืนและเพิ่มโอกาสให้นักลงทุนรายย่อยสามารถลงทุนในโครงการที่สนใจได้โดยตรง
5. สร้างความตระหนักถึงสถานการณ์สิ่งแวดล้อม และสามารถช่วยลดผลกระทบทางธรรมชาติผ่านการลงทุนทางเลือกดังกล่าว ช่วยให้นักลงทุนมีส่วนร่วมในเป้าหมายด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (ESG)

อย่างไรก็ตาม โทเคนดิจิทัลเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมยังคงมีความท้าทายที่ต้องดำเนินการแก้ไขตรวจสอบเพื่อคลายข้อกังวลต่อผู้ใช้งานในประเด็นดังต่อไปนี้

1. กฎระเบียบและมาตรฐาน ที่ยังมีประเด็นเรื่องความไม่ชัดเจนของกฎหมายและกรอบการกำกับดูแล เกิดปัญหาเรื่องการกำหนดว่าโครงการหรือสินทรัพย์ใดที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมนำไปสู่การอ้างประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมเกินจริง
2. เทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐาน ที่ยังคงเป็นสิ่งใหม่ต่อผู้ไม่มีความรู้ด้านเทคโนโลยี อาจเกิดปัญหาเป็นช่องว่างต่อผู้ไม่ประสงค์ดีเกิดการโจมตีทางไซเบอร์ได้
3. ตลาดและพฤติกรรมผู้ลงทุน ที่ยังมีขนาดเล็กและผู้เล่นน้อยราย ทำให้สภาพคล่องต่ำและอาจเกิดความผันผวนได้สูง

กรณีศึกษา Green Tokenization

ณ ปัจจุบัน หน่วยงานภาครัฐฯ และภาคเอกชนต่างสนใจเข้าร่วมกิจกรรมที่แสดงถึงกระแสรักษ์โลกกันอย่างมากขึ้น และ Green Tokenization เป็นอีกลักษณะรูปแบบหนึ่งที่สามารถตอบโจทย์แต่ละธุรกิจได้ ซึ่งมีกรณีศึกษาให้เห็นดังนี้

1. Tokenized Green Bond ของรัฐบาลฮ่องกง
   รัฐบาลเขตบริหารพิเศษฮ่องกงเป็นหนึ่งในผู้นำที่นำแนวคิด Green Tokenized มาประยุกต์ใช้ในตลาดทุนอย่างเป็นรูปธรรมผ่านการออกพันธบัตรรัฐบาลเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (Tokenized Green Bond) ในรูปแบบโทเคนดิจิทัล โดยในขั้นแรกนี้ ได้ร่วมกับธนาคารกลางฮ่องกง (HKMA) และธนาคารเพื่อการชำระหนี้ระหว่างประเทศ (BIS) ออกพันธบัตรโทเคนดิจิทัลครั้งแรกในปี 2566 มูลค่ารวมกว่า 800 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง และขยายเป็นหลายสกุลเงินจนวัดมูลค่าในปี 2567 ได้กว่า 6,000 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง
   โครงการดังกล่าวนี้ได้รับเสียงตอบรับที่ดีจากทั้งนักลงทุนทั่วโลกเนื่องจากพันธบัตรในรูปแบบโทเทนดิจิทัลนี้ช่วยลดข้อจำกัดทางภูมิศาสตร์และเวลาในการทำธุรกรรม อีกทั้งนักลงทุนยังได้เห็นว่าเงินทุนที่ได้จากการขายพันธบัตรโทเคนนี้ถูกนำไปสนับสนุนโครงการเพื่อสิ่งแวดล้อมภายใต้กรอบตราสารหนี้เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของรัฐบาลฮ่องกง ที่มีกรอบการกำกับดูแลที่ชัดเขนควบคู่กับการส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมทางการเงินที่ยั่งยืน

แม้ว่าในปัจจุบัน ประเทศไทยยังไม่มีโครงการโทเคนดิจิทัลเพื่อสิ่งแวดล้อมที่เสนอขายต่อผู้ลงทุน แต่แนวโน้มการพัฒนาและการขยายตัวของโครงการ Green Toeknization ในประเทศไทยมีความเป็นไปได้สูงจากปัจจัยการสนับสนุนหลายประการ ดังนี้

1. การสนับสนุนจากภาครัฐและหน่วยงานกำกับดูแล: สำนักงานกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ให้ความสนใจและผลักดันโครงการ Green Token อย่างมีนัยสำคัญ เพื่อส่งเสริมให้มีการพัฒนาธุรกิจและเกิดการลงทุนกับธุรกิจสีเขียวอย่างยั่งยืนในตลาดทุน โดย ก.ล.ต. มีแผนศึกษาเพื่่อพัฒนาหลักเกณฑ์และกำหนดมาตรฐานที่ชัดเจนเพื่อให้การออกและซื้อขายโทเคนดิจิทัลประเภทนี้เกิดประโยชน์สูงสุดทั้งในแง่การลงทุนและความยั่งยืนสำหรับธุรกิจ
2. การสนับสนุนธุรกิจสิ่งแวดล้อมและการเข้าถึงเงินทุน: ความสนใจจากนักลงทุนรายใหญ่ (Investors) ที่มองเห็นโอกาสในการเติบโตและการขยายธุรกิจเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมหรือความยั่งยืนในธุรกิจประเภทนี้ ทำให้เกิดกำลังในการสนับสนุนในรูปแบบของเงินทุนกับโครงการที่ต้องการระดมทุนที่น่าสนใจมากยิ่งขึ้น
3. การเติบโตของตลาดสินทรัพย์ดิจิทัล: ตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลในไทยยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นแต่มีแนวโน้มอัตราการเติบโตสูง ซึ่งกระแสเรื่องโทเคนเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมได้รับความสนใจจากนักลงทุนรายย่อยและสถาบันเพิ่มมากขึ้น ทั้งจากการคาดการณ์ในแง่สิทธิประโยชน์ที่จะได้รับตามมาตรการส่งเสริมต่างๆ ของภาครัฐและผลตอบแทนจากการลงทุน

โทเคนเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (Green Token) เป็นอีกเครื่องมือจำเป็นสำหรับธุรกิจยุคใหม่ที่ต้องการขับเคลื่อนกลยุทธ์ความยั่งยืนและตอบสนองต่อความต้องการของตลาดที่ให้ความสำคัญกับ ESG ซึ่งเป็นกระแสที่โลกกำลังจับตามอง ในประเทศไทยมีแนวโน้มที่ ESG ได้รับการพัฒนาและขยายตัวอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้ Green Token เป็นอีกสินทรัพย์หนึ่งที่หน่วยธุรกิจต่างจับตามอง พร้อมทั้งยังได้รับแรงสนับสนุนจากภาครัฐฯ และหน่วยงานกำกับดูแลที่ต้องการส่งเสริมเทรนด์ธุรกิจสีเขียวให้ยั่งยืน อย่างไรก็ตาม การพัฒนา Green Token ให้ประสบความสำเร็จนั้นยังคงต้องพัฒนากฎเกณฑ์และมาตรฐานที่ชัดเจน พร้อมทั้งเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจให้ประชาชนเกิดความเชื่อมั่นในตลาดสินทรัพย์นี้ รวมถึงต้องพิจารณาอย่างรอบคอบถึงความเสี่ยงด้านเทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมเพื่อให้ Green Token เป็นอีกหนึ่งเครื่องมือสำคัญที่เข้ามาขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจและการลงทุนที่ยั่งยืนในประเทศไทยต่อไป

Reference:

1. 4 ธุรกิจสีเขียว (Green Business) ที่นักวิเคราะห์ฟันธงว่าเป็นอนาคต, accessed July 4, 2025, https://bangkokbanksme.com/en/green-business-future-business
2. ธุรกิจสีเขียว คืออะไร สำคัญต่อธุรกิจอย่างไร? — Solar PPM, accessed July 4, 2025, https://solarppm.com/green-business/
3. The 7 business benefits of going green — COSE, accessed July 4, 2025, https://cose.org/blog/cose-resources/the-7-business-benefits-of-going-green/
4. ‘ธุรกิจสีเขียว’ เส้นทางปรับตัวสู่ New Business Model ทางเลือกของ SME ไทย กับทางรอดของโลกด้วยแนวคิด Sustainability, accessed July 4, 2025, https://www.bangkokbanksme.com/en/8sme3-green-business-the-path-to-adapt-to-the-new-business-model
5. Environmental Trends in Business in 2024, accessed July 4, 2025, https://www.upshow.tv/resources/blog/environmental-trends-in-business-2023
6. Tokenizing ESG Assets: Unlocking Liquidity and Capital Efficiency in Sustainable Finance, accessed July 4, 2025, https://www.investax.io/blog/esg-assets-tokenization
7. Green Tokenized Assets → Term — Climate → Sustainability Directory, accessed July 4, 2025, https://climate.sustainability-directory.com/term/green-tokenized-assets/
8. Tokenomics and Sustainable Finance: How Green Tokens Can Drive Environmental Impact | by Daisy Thomas | The Geopolitical Economist | Medium, accessed July 4, 2025, https://medium.com/the-geopolitical-economist/tokenomics-and-sustainable-finance-how-green-tokens-can-drive-environmental-impact-6591f2862cbe
9. กรีนโทเคน โทเคนดิจิทัลกับบทบาทด้านสิ่งแวดล้อม — ธนาคารกรุงศรีอยุธยา, accessed July 4, 2025, https://www.krungsri.com/th/research/research-intelligence/Green-Token-2025
10. BIFBAG วาวา แพค จากกระสอบสู่กระเป๋าแฟชั่นรักษ์โลก — ธนาคารกรุงเทพ, accessed July 8, 2025, https://bangkokbanksme.com/en/bigbag-vavapack
11. Green Tokenization Platforms → Term — Prism → Sustainability Directory, accessed July 4, 2025, https://prism.sustainability-directory.com/term/green-tokenization-platforms/
12. Sustainable Blockchain: Reducing Environmental Impact — Rapid Innovation, accessed July 4, 2025, https://www.rapidinnovation.io/post/sustainable-blockchain-green-innovations-environmental-impact-2024
13. How Can AI Be Used in Sustainability? | NC State MEM, accessed July 4, 2025, https://mem.grad.ncsu.edu/2025/04/22/how-can-ai-be-used-in-sustainability/
14. 15 Examples of IoT in Environmental Sustainability You Should Know — Built In, accessed July 4, 2025, https://builtin.com/articles/iot-environment-sustainability-green-examples
15. การกำกับดูแลการดำเนินงานด้านความยั่งยืน — ธนาคารแห่งประเทศไทย, accessed July 4, 2025, https://www.bot.or.th/th/about-us/sustainability/governanceandriskmgt.html
16. ปี 2025 การจัดซื้อสีเขียวขึ้นแท่นกลยุทธ์ รัฐ–เอกชน หนุนเป้า Net Zero — กรุงเทพธุรกิจ, accessed July 4, 2025, https://www.bangkokbiznews.com/environment/1181829
17. Thai CGAndSustainableBusinessDevelopment — SEC, accessed July 4, 2025, https://www.sec.or.th/cgthailand/th/pages/overview/cgandsustainablebusinessdevelopment.aspx
18. Green Bond on Blockchain: The Rise of Tokenization — RWA.io, accessed July 8, 2025 https://www.rwa.io/post/green-bonds-on-blockchain-the-rise-of-tokenization
19. Green Token โอกาสในการระดมทุนของธุรกิจเพื่อความยั่งยืน: Kubix, accessed July 8, 2025 https://www.kubix.co/en/news-articles/green-token-fundraising-opportunities/
20. Tokenization for net zero: GDF, accessed July 8, 2025 https://www.gdf.io/wp-content/uploads/2020/12/GDF-Report-Tokenization-For-Net-Zero-070525.pdf
21. Tokenization in Sustainable Finance and ESG: Green Investment Opportunities, STOEX, accessed July 8, 2025 https://stoex.io/tokenization-in-sustainable-finance-and-esg-green-investment-opportunities/